
Teoria ujawnia naturę niedoskonałości kryształów (węglika krzemu)
2 września 2019, 12:09Defekty w kryształach, zwłaszcza dyslokacje krawędziowe o charakterze długich uskoków, wpływają na strukturę całego materiału i modyfikują jego podstawowe właściwości, redukując możliwości zastosowań. Polscy fizycy pokazali na przykładzie kryształu węglika krzemu, że nawet tak wymagające obliczeniowo defekty można z powodzeniem badać z dokładnością atomową za pomocą umiejętnie skonstruowanego modelu.

Raz materia, raz antymateria. I tak tryliony razy na sekundę
11 lutego 2022, 11:46Doktor Agnieszka Dziurda z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN stoi na czele międzynarodowego zespołu naukowego, który w CERN prowadzi badania nad oscylacjami cząstek pomiędzy światem materii i antymaterii. Co prawda materia i antymateria wydają się swoimi przeciwieństwami, jednak istnieją cząstki, które raz zachowują się jak należące do świata materii, a raz antymaterii. Grupa doktor Dziurdy zmierzyła właśnie ekstremalne tempo oscylacji takich cząstek.
Dziwne zachowanie jąder platyny
26 sierpnia 2010, 12:26W roku 2002 Paul Koehler wraz z kolegami z Oak Ridge Electron Linear Accelerator (ORELA) mierzyli rezonans neutronów w czterech różnych izotopach platyny. Uzyskane wyniki były inne od oczekiwanych.

Proces uruchomienia European-XFEL rozpoczęty!
7 października 2016, 09:30W czwartek 6.10.2016, w ośrodku badawczym DESY w Hamburgu rozpoczęto proces uruchamiania lasera na swobodnych elektronach European-XFEL. W budowie tej najnowszej wielkiej instalacji badawczej w Europie (projekt o wartości 1,2 mld euro) brali udział Polacy. Jako pierwsi z ośmiu udziałowców wywiązali się ze swoich zobowiązań

Przetestowali nietestowalne? Grawitacja nie powoduje utraty superpozycji?
9 września 2020, 11:55Jak wiemy z teorii kwantowej, cząstki mogą jednocześnie przyjmować dwa różne stany. Podręczniki mówią, że pomiar stanu cząstek prowadzi do zniszczenia superpozycji i cząstka zajmuje tylko jedną lokalizację. Fizycy spierają się, jak do tego dochodzi. Teraz jedno z najpowszechniej przyjętych wyjaśnień, które zakłada rolę grawitacji w kolapsie, otrzymało poważny cios

Ruszył kolejny etap prac nad Zderzaczem Elektron-Jon
18 kwietnia 2024, 16:44Świat fizyki ma kolejne powody do radości. Ledwie poinformowaliśmy o rozpoczęciu napełniania argonem ProtoDUNE, a dowiedzieliśmy się, że amerykański Departament Energii zezwolił na rozpoczęcie kolejnej fazy prac nad Zderzaczem Elektron-Jon (Electron-Ion Collider, EIC), urządzeniem, które będzie badało najpotężniejsze oddziaływania podstawowe we wszechświecie, a w które zaangażowani są też Polacy. Przejście do etapu zwanego „critical decision 3A” pozwala na dokonywanie zakupów wyposażenia, usług i materiałów potrzebnych do powstania EIC.

Bliskość celów finansowych zwiększa wypadkowość
28 grudnia 2011, 11:25Ryzyko wypadku jest najwyższe, gdy linie lotnicze są bardzo bliskie zrealizowania założeń finansowych. [...] Spada, gdy oddalają się od celów finansowych i nie ma przy tym znaczenia, w jakim kierunku. Mówiąc ogólnie: linie są najbezpieczniejsze, gdy osiągnięcia finansowe są albo dużo lepsze, albo dużo gorsze niż w niedalekiej przeszłości - wyjaśnia prof. Peter Madsen z Brigham Young University (BYU).

Rosną szanse na wykrycie „grudek” w jądrach atomowych
15 czerwca 2018, 13:37Jak naprawdę wyglądają jądra atomowe? Czy znajdujące się w nich protony i neutrony są rozmieszczone chaotycznie? A może łączą się w klastry alfa, czyli grudki zbudowane z dwóch protonów i dwóch neutronów? W przypadku kilku lekkich jąder doświadczalne potwierdzenie indywidualizmu bądź rodzinnej natury nukleonów będzie teraz łatwiejsze dzięki przewidywaniom przedstawionym przez fizyków z Krakowa i Kielc.

Polsko-brytyjsko-niemiecka grupa określiła koszty wolnego wyboru i lokalności – w fizyce i nie tylko
20 maja 2021, 17:44Czy mamy wolny wybór, czy też nasze decyzje zostały wcześniej ustalone? Czy fizyczna rzeczywistość jest lokalna, czy może to, co robimy tu i teraz, ma natychmiastowy wpływ na wydarzenia gdzie indziej? Na tak podstawowe pytania fizycy szukają odpowiedzi w słynnych nierównościach Bella

Zapraszamy na Małopolską Noc Naukowców
26 września 2008, 07:1326 września 2008 r. swoje podwoje otworzy 40 laboratoriów małopolskich uczelni i instytucji badawczych. Każdy żądny wiedzy uczestnik „Małopolskiej Nocy Naukowców 2008” będzie mógł choć przez chwilę poczuć się naukowcem, przeprowadzając wyjątkowe eksperymenty, biorąc udział w ciekawych warsztatach i konkursach, wysłuchując fascynujących wykładów.